ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਡਾ: ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ :

ਸ: ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਅਜੀਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਸਨ। 1955 ਵਿਚ ਉਰਦੂ 'ਅਜੀਤ' ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ 'ਅਜੀਤ ਪਤ੍ਰਿਕਾ' ਵਿਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂਅ 1957 ਵਿਚ ਮੁੜ ਬਦਲ ਕੇ ਪੰਜਾਬੀ 'ਅਜੀਤ' ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਹੁਣ ਵੀ ਇਸੇ ਨਾਂਅ ਹੇਠ ਛੱਪ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ 'ਅਜੀਤ' ਦੇ ਬਾਨੀ ਸੰਪਾਦਕ ਡਾ: ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹਾਂ ਤੱਕ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਉਹ 29 ਜੁਲਾਈ, 1984 ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਸਿਧਾਰ ਗਏ। ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ, ਹੌਸਲੇ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਡਾ: ਹਮਦਰਦ ਨੇ ਇਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਪਾਲ ਪੋਸ ਕੇ ਇਕ ਵੱਡੇ ਦਰਖ਼ਤ ਦਾ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਯੋਗਦਾਨ ਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 1968 ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੱਤਰਕਰ' ਦੇ ਐਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਡਾ: ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨੋਂ ਹੀ 'ਅਜੀਤ' ਵੱਲੋਂ ਪੁੱਟੀ ਗਈ ਹਰੇਕ ਪੁਲਾਂਘ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾ ਸਦਕਾ ਹੀ 'ਅਜੀਤ' ਦਾ ਆਕਾਰ 20*30/4 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 20*30/2 ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੋਰ ਪੰਜਾਬੀ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ 'ਅਜੀਤ' ਵੱਲੋਂ ਪਾਈਆਂ ਪੈੜਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ।

 

ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਕਦਮ

: ਮਾਸਕ 'ਵਿਹਾਰ ਸੁਧਾਰ' (ਮੀਆਂ ਚੰਨੂੰ) ਅਤੇ ਸਪਤਾਹਿਕ 'ਪ੍ਰਕਾਸ਼' ਤੇ 'ਉਪਕਾਰ' (ਮਿੰਟਗੁਮਰੀ) ਦੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਸਟਾਫ਼ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। (1935-36)

: ਚੀਫ਼ ਖਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਛਪਣ ਵਾਲੇ ਪੱਤਰ 'ਖਾਲਸਾ ਐਂਡ ਖਾਲਸਾ ਐਡਵੋਕੇਟ' ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਸਟਾਫ਼ ਵਿਚ ਰਹੇ। (1937)

: ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪੱਤਰ 'ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗਜ਼ਟ' ਦੇ ਐਡੀਟਰ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਏ। (ਐਡੀਟਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮਦਰਦ ਜੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਅਤੇ ਪਬਲਿਸਿਟੀ ਇੰਚਾਰਜ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।)

 

 

ਜਥੇਬੰਦਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ

ਚੇਅਰਮੈਨ
ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਨਿਊਜ਼ਪੇਪਰਜ਼ ਐਡੀਟਰਜ਼ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੀ 22ਵੀਂ ਕਾਨਫਰੰਸ ਜਲੰਧਰ ਦੀ ਸੁਆਗਤੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ (1973)
ਪ੍ਰਧਾਨ
ਕੇਂਦਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਸਭਾ (ਰਜਿ.) (1972-1979), ਬਜ਼ਮ-ਇ-ਅਦਬ (ਉਰਦੂ) ਪੰਜਾਬ (1950)
... ਹੋਰ

ਡਾ: ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਟਰੱਸਟ

ਸ. ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਅਤੇ 'ਅਜੀਤ' ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਪੂਰਕ ਸਨ। ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਮਦਰਦ ਜੀ 'ਅਜੀਤ' ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜਿਊਂਦਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਉੰਨਾ ਨੇ 'ਅਜੀਤ' ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਅਗਸਤ 1977 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਇਦਾਦ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ 'ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਟਰੱਸਟ' ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ... ...ਹੋਰ

ਸਾਹਿਤਕ ਯੋਗਦਾਨ